Kerkgebouw

Het kerkgebouw is eigendom van de Hersteld Hervormde Gemeente van Opheusden. Voor de Hervorming was de kerk een dochterkerk van de Wageningse en was gewijd aan Johannes de Doper. In een oud kerkregister van het jaar 1395 komt een kerk van “Heusden” voor.
Waarschijnlijk is de kerk aan het eind van de 15e eeuw geheel verwoest als gevolg van burgerlijke twisten en is daarna vernieuwd met een schip en dwarspand tussen koor en toren.
De steen boven de uitgang van de kerk herinnert aan deze periode. Het opschrift dat in gotische letters is geschreven dateert uit 1524 en luidt:

Naast bovengenoemd opschrift in steen is er nog een andere steen van historische betekenis. We doelen hier op de gedenksteen naar aanleiding van het overlijden van ds. A. van Herwaarden. De tekst hierop luidt:

Deze steen vindt u nog in vernieuwde vorm bij de trap van de preekstoel. Er is een boekje uitgegeven waarin u deze gebeurtenissen uitgebreid vindt beschreven. In dat boekje zijn ook enkele preken opgenomen.

Graven bevinden zich niet meer in de kerk, wel grafstenen, deze vertellen hun eigen geschiedenis.

Omstreeks 1800 is de consistorie aangebouwd en in de periode daarna zijn veel herstelwerkzaamheden verricht. De restauratiewerkzaamheden van ± 1930 zijn tien jaar daarna te niet gedaan, toen was men genoodzaakt de toren om militaire redenen op te blazen. Dit richtte aan de kerk zelf grote schade aan, want de gewelven stortten in. In de periode 1948-1952 is het kerkgebouw opnieuw gerestaureerd. Bij de herbouw werd het schip verlengd tot de plaats waar de toren heeft gestaan. De toren zelf werd in de oude vorm herbouwd naast het vernieuwde gedeelte van het schip.

Regelmatig worden nu nog onder toezicht van Monumentenzorg restauratiewerkzaamheden uitgevoerd. In het verleden is o.a. voegwerk aan de kerk en ook het geheel opnieuw invoegen van de toren uitgevoerd. De pilaren in de kerk zijn ook opnieuw van een pleisterlaag voorzien.
Enkele jaren geleden zijn de glas-in-loodramen gerestaureerd en nu voorzien van beschermende voorzetramen. Het leien dak is inmiddels vernieuwd. Het schilderwerk aan de binnenzijde van ons gebouw is afgerond. De vloer heeft een onderhoudsbeurt gehad en is opgeknapt.

U begrijpt dat het onderhoud van dit oude kerkgebouw veel aandacht en geld vergt. Bij de restauratie krijgen we steun via de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Het onderhoud blijft een voortdurende zorg. De subsidieregelingen worden wel steeds zuiniger. Maar we mogen wel heel dankbaar zijn dat het gebouw in ons bezit mocht blijven en we zijn nog nooit teleurgesteld in uw financiële steun.